بسته پیشنهادی نماینده سیستان به استاندار سیستان و بلوچستان در زمینه با مقابله گرد و غبار

بسمه تعالی

برادر گرامی جناب آقای مهندس منصور بیجار

استاندار محترم سیستان و بلوچستان

با سلام و احترام

پیرو جلسه ای که به درخواست اینجانب در سازمان برنامه و بودجه با حضور مدیران محترم سازمان‌های حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و شرکت آب و فاضلاب برگزار گردید و با عنایت به تأکید بر لزوم ورود به فاز اجرایی مقابله با بحران ریزگردها در منطقه سیستان پس از دو دهه مطالعات نظری و اقدامات پراکنده و غیر موثر، بدین وسیله راهکارهای اجرایی و راهبردی زیر به استحضار می‌رسد این پیشنهادها با هدف ایجاد انسجام، نهادی، بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود و استفاده از منابع آب قابل تأمین جهت تثبیت کانون‌های بحرانی ریزگرد در منطقه تدوین شده اند.

۱_ تشکیل نهاد متولی مستقل و پاسخگو

ایجاد یک نهاد تخصصی با ساختار مشخص و اختیارات ،اجرایی به عنوان متولی اصلی مقابله با پدیده گردوغبار در منطقه سیستان، کاملاً ضروری است. این نهاد می‌تواند با الگوبرداری از سازمان عمران سیستان که متأسفانه در گذشته به رغم نقش مؤثر با بی کفایتی مسئولین وقت منحل گردید مسئولیت برنامه ریزی هماهنگی و اجرای پروژه‌های مقابله با ریزگرد را برعهده گیرد.

۲_تعیین مرجع اجرایی موقت در استانداری

تا زمان تأسیس نهاد مذکور پیشنهاد میشود معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری به عنوان مرجع موقت اجرایی مسئولیت هماهنگی دستگاه های ذیربط و نظارت بر پروژه ها را برعهده گیرد.

انتصاب مشاور ویژه در حوزه مقابله با گردوغبار

با توجه به ابعاد فرابخشی، تخصصی و پیچیده بحران ریزگرد پیشنهاد می‌شود یک متخصص مجرب و دارای سابقه در پروژه‌های زیست محیطی و آب و خاک به عنوان مشاور عالی استاندار در امور مقابله با ریزگردها منصوب گردد.

۴_ بهره برداری هدفمند از تأسیسات آب شیرین کن دشتک

تأسیسات آب شیرین کن دشتک که با اعتباری بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان احداث شده باید فوراً وارد فاز بهره برداری شود. آب تولیدی این تأسیسات به صورت انحصاری و مدیریت شده برای آبیاری پوشش گیاهی در کانون‌های بحرانی گردوغبار و توسعه کمربند سبز در منطقه سیستان تخصیص یابد.

۵_ تسریع در تکمیل شبکه فاضلاب شهر زابل

با توجه به تأخیرهای چندساله تکمیل زیرساخت فاضلاب شهر زابل باید در اولویت قرار گیرد پساب تصفیه شده حاصل از این شبکه می تواند به عنوان منبع پایدار آبی برای آبیاری گونه‌های گیاهی مقاوم به خشکی و شور در مهار ریزگردها به کار گرفته شود.

۶_ استفاده موقت از پساب موجود در زابل

تا زمان تکمیل شبکه فاضلاب استفاده از پساب فعلی تصفیه خانه شهر زابل به صورت هدفمند در آبیاری مناطق دارای پوشش گیاهی یا مستعد آن در کانونهای بحرانی باید در دستور کار قرار گیرد.

۷_ توسعه شبکه فاضلاب در شهرهای سیستان

ضروری است پروژه های شبکه جمع آوری و تصفیه فاضلاب در شهرهای زهک دوست محمد ادیمی محمد آباد و سایر شهرهای منطقه سیستان با اولویت اجرا شوند. پساب تولیدی این شهرها نیز باید در فرآیند تثبیت کانونهای ریزگرد و توسعه پوشش گیاهی محیط های پیرامونی این شهرها مصرف شود.

۸_ استفاده از مالچ های رسی کاه گل

در مناطقی که بافت خاک سطح ایستابی و شرایط اقلیمی اجازه میدهد استفاده از مالچ های رسی و ترکیبات سنتی بومی (کاه گل) به عنوان روشی کم هزینه کم خطر و قابل اجرا در مهار ریزگردها توصیه می‌شود.

۹_ به کارگیری هدفمند مالچ نفتی در مناطق بحرانی خاص

در مناطقی با شدت بحرانی بالا و فاقد گزینه‌های جایگزین استفاده محدود هدفمند و مهندسی شده از مالچ‌های نفتی با رعایت کامل ضوابط زیست محیطی میتواند به عنوان راهکار اضطراری در تثبیت خاک اجرا گردد.

۱۰_‌ احداث بادشکن های زنده و غیرزنده

بر اساس مطالعات صورت گرفته احداث بادشکنهای زنده درختان بومی و غیرزنده سازه های مصنوعی در حاشیه مزارع جاده ها و حریم کانون‌های، بحرانی در کاهش سرعت باد و جلوگیری از فرسایش بادی بسیار مؤثر است و باید در دستور کار قرار گیرد.

۱۱_ تسریع انتقال آب تهلاب به زاهدان

با توجه به پتانسیل منابع آبی‌تهلاب پیشنهاد می‌شود پروژه انتقال آب تهلاب به زاهدان با قید فوریت اجرا گردد تا بخشی از آب منتقل شده از سیستان به زاهدان برای مصارف زیست محیطی و آبیاری پروژه های مهار ریزگرد به منطقه سیستان بازگردانده شود.

۱۲_ بهره برداری از روانابهای کوهستانهای غرب سیستان

جمع آوری و هدایت روانابهای حاصل از بارشهای فصلی در ارتفاعات غربی سیستان به سوی کانونهای گردوغبار‌ می‌تواند به عنوان منبع مکمل آبی برای توسعه پوشش گیاهی در این کانونها مورد استفاده قرار گیرد.

با توجه به فوریت موضوع پیامدهای گسترده زیست محیطی بهداشتی اقتصادی و امنیتی ناشی از استمرار وضعیت فعلی، امید است با اهتمام جهادی جنابعالی و بهره گیری از تمامی ظرفیتهای ملی استانی و

محلی شاهد آغاز عملیاتی و اجرایی مستمر طرحهای مهار گردو غبار در منطقه راهبردی

سیستان باشیم.

والعاقبه للمتقین

فرهاد شهرکی

نماینده مردم شریف و فهیم سیستان